Je ontvangt facturen voor bestellingen die je nooit geplaatst of in handen gekregen hebt. Je wordt gebeld door onbekenden die jou van oplichting beschuldigen. Vrienden vragen bezorgd waarom je ineens allerlei vreemde berichten rondstuurt op social media. Dit zijn allemaal voorbeelden van fraude die oplichters kunnen plegen met jouw persoonlijke gegevens.
Identiteitsfraude
Bijna 16% van alle Nederlanders van 15 jaar en ouder werd in 2023 slachtoffer van online criminaliteit en deed daarvan aangifte. In de meeste gevallen ging het om aankoopfraude en hackpogingen. Maar van 0,8% van de Nederlanders werd de identiteit gestolen en misbruikt. Hoewel dit percentage vrij klein is, zijn de gevolgen in deze individuele gevallen niet te overzien. Slachtoffers worden vaak nog jaren later achtervolgd door de vreselijke gevolgen.
Want probeer maar eens te bewijzen dat je iets niet hebt gedaan, terwijl jouw naam en (digitale) handtekening er wel onder staan. Of dat die foto’s en berichten niet door jou naar al je zakelijke contacten zijn rondgestuurd, maar door een nepprofiel. Misschien lukt het je niet om de boze bellers van je onschuld te overtuigen. En komen ze straks nog eens persoonlijk verhaal bij je halen. Bij identiteitsfraude staat er dus veel meer op het spel dan alleen geld.
Online privacy
Dat is dus ook meteen de belangrijkste reden voor het beschermen van je online privacy. Een gestolen identiteit is erger dan die paar tientjes die je kwijt bent aan een verkoper op Marktplaats die niet levert. Verder heb je natuurlijk ook gewoon recht op privacy. Het is zelfs een mensenrecht. Jij mag zelf bepalen welke gegevens je wilt delen, en met wie. En het is heel begrijpelijk dat cybercriminelen, maar ook opdringerige adverteerders, niet binnen die doelgroep vallen. Volledige online anonimiteit is nooit te garanderen. Maar met deze tips hou je ongewenste pottenkijkers wel voor een groot deel buiten de deur:
Gebruik een VPN
Een VPN vergroot zowel je online veiligheid als je online privacy. Het zorgt niet alleen voor encryptie van al je internetverkeer, maar schermt ook nog eens je IP-adres af. Je eigen IP-adres is te vinden door op ‘mijn IP’ te zoeken. Deze code bevat informatie over je locatie, maar ook over je browser, besturingssysteem en je apparaat. Door een VPN in te schakelen, krijgen derden alleen het IP-adres van de VPN-server te zien.
Deel niet meer dan nodig
Mensen zijn geneigd om braaf antwoord te geven op vragen. Ook online formulieren vullen we netjes en zo compleet mogelijk in. Maar heeft die webwinkel voor dierenbenodigdheden echt jouw geboortedatum nodig om een paar blikjes hondenvoer bij je af te leveren? En is het echt handig om de naam van je eerste huisdier te noemen op je openbare profiel?
Schakel trackingcookies uit
Trackingcookies zijn kleine bestandjes die info bevatten over de webpagina’s die je bezoekt. Tegenwoordig is elke website verplicht om jou om toestemming te vragen voor het plaatsen van cookies. Zonder noodzakelijke cookies kun je de website niet meer optimaal gebruiken. Maar de trackingcookies kun je altijd weigeren.
Let op voor phishing
Oplichters kunnen jou ook rechtstreeks vragen om je persoonlijke gegevens met hen te delen. Natuurlijk kondigen ze zichzelf dan niet als zodanig aan. In plaats daarvan doen ze alsof ze een bankmedewerker zijn, of van het CJIB. Of iemand anders die je in eerste instantie wel vertrouwt. Controleer altijd het e-mailadres of het telefoonnummer van de afzender van deze berichten. En neem bij enige twijfel zelf contact op via de officiële website.
